کارشناسان 70درصد علت آلودگی هوای کلانشهرهای ایران را خودروهای کاربراتوری و موتورسیکلتها عنوان کرده اند.بنابراین اگر این دو عامل اصلی حذف شوند شاهد تغییر مثبت اساسی در کیفیت هوا خواهیم بود.دولت بایستی با یک برنامه ی زمانی مشخص و حساب شده تا دیر نشده اقدام جدی برای حذف آنها را به کارببرد تا بتوانیم ما هم آسمان آبی را شاهد باشیم.
در بین این دو عامل خودروهای کاربراتوری که طبیعتا ماشینهای فرسوده و اسقاطی هستند،اصلی ترین متهم هستند.اگر بخواهیم آمار و ارقام مربوط به شهر تهران را بیان کنیم،از میان 3.5میلیون خودرو در تهران حدود 300هزار خودرو جز ماشینهای کاربراتوری و اسقاطی هستند.این میزان خودروی کاربراتوری تقریبا به میزان کل 3.5میلیون خودروی تهران آلایندگی تولید می کنند.به عبارتی 50درصد آلودگی هوا به علت همین 11درصد خودروی کاربراتوری است.
در کشورهای دیگر،محدودیتهای متعددی برای این خودروها وضع می شود که در نهایت همگی مالک را وادار می کنند به از رده خارج کردن خودروی فرسوده پناه ببرند.اعمال محدودیتهای این چنینی خود به خود سبب می شود که اصلی ترین عامل حذف و 50درصد هوای تهران بهبود یابد.
از این محدودیتها می توان به چندین برابر کردن هزینه ی بیمه ی یک خودروی کاربراتوری و فرسوده نسبت به یک خودروی صفر کیلومتر اشاره کرد. این اقدام سبب می شود بیمه کردن و حرکت دادن آن خودرو، برای مالک نصرفد و مالک نهایتا از منظر اقتصادی به این نتیجه برسد که خودرو را راهی مراکز اسقاط خودروهای فرسوده بکند و خودرویی جدید خریداری کند.
راه دیگر محدود کردن تردد ماشینهای فرسوده است که در بسیاری شهرهای جهان وجود می شود.طرح LEZ در بسیاری از کشورهای اروپایی اجرا می شود و قرار بود در ایران نیز از آبان ماه سال جاری به اجرا گذاشته شود که متاسفانه همکاریها صورت نگرفت.این محدودیتها نیز خودبه خود سبب می شود تا مالک ماشین فرسوده از رده خارج کردن خودرو را به تردد با آن ترجیح بدهد.
به اعتقاد کارشناسان اگر دو راهکار فوق در ایران نیز به اجرا گذاشته شود،تا دوسال آینده اصلی ترین آلاینده ی هوای شهرهای بزرگ حذف و کیفیت هوا 50درصد از اینی که هست بهتر می شود.